Cách nhận biết trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa và hướng điều trị

Trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa là một trong những tình trạng thường gặp. Tuy nhiên, việc dị ứng sữa ở trẻ sơ sinh không phát hiện sớm sẽ khiến bé bị suy dinh dưỡng, dẫn tới sức đề kháng yếu và cơ thể dễ bị các bệnh khác tấn công. Vậy Làm sao nhận biết trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa và cách điều trị như thế nào mời các bạn theo dõi bài viết sau.

Nguyên nhân bé dị ứng sữa

Dị ứng là phản ứng của hệ thống miễn dịch của cơ thể lên một vật thể lạ (trong trường hợp này là các protein trong sữa). Điều này có nghĩa là hệ thống miễn dịch của bé sẽ tấn công các protein trong sữa, “thấy” nó như là một vật thể lạ cần phải được tiêu diệt và vì vậy gây nên phản ứng dị ứng.
Tương tự thế cơ thể bé cũng sẽ không thể hấp thu các protein có trong sữa bột công thức, đi kèm theo sẽ là phản ứng dị ứng, nên bé có thể bị thiếu dinh dưỡng. Tùy thuộc vào những biểu hiện của dị ứng mà ta xác định mức độ nghiêm trọng của phản ứng.
Di truyền cũng đóng vai trò quan trọng trong việc trẻ sơ sinh dị ứng với sữa bột công thức. Nếu mẹ hoặc cha đã từng dị ứng với sữa bột (hoặc sữa bò) lúc còn bé thì có khoảng 50-80% cơ hội con của họ sẽ thừa hưởng những biểu hiện tương tự.
ho đến nay, mặc dù đã có rất nhiều công trình nghiên cứu khác nhau về lĩnh vực miễn dịch học ở nhiều quốc gia trên thế giới, nhưng các nhà nghiên cứu vẫn chưa hiểu rõ hoàn toàn nguyên nhân gây ra dị ứng thực phẩm nói chung và dị ứng sữa bò nói riêng, cũng như tại sao lại có một số trẻ bị dị ứng còn một số trẻ khác lại không? Nhưng người ta tin rằng, nguyên nhân gây ra dị ứng sữa bò là do sự kết hợp giữa những yếu tố về di truyền học và việc cho trẻ bú sữa bò hay sữa đậu nành quá sớm.
Trẻ được nuôi bằng sữa mẹ có ít nguy cơ phát triển những dị ứng với sữa bò hơn là trẻ được nuôi bằng sữa bột công thức. Nhưng các nhà nghiên cứu vẫn không sao lí giải nổi tại sao một số trẻ dị ứng sữa còn số khác thì không.
Tình trạng dị ứng sữa với tình trạng bất dung nạp sữa /đường lactose có giống nhau?
Trước tiên cần phải phân biệt với tình trạng bất dung nạp Lactose, là một tình trạng hoàn toàn khác với tình trạng dị ứng sữa bò. Bất dung nạp Lactose xảy ra khi cơ thể mất khả năng tiêu hóa Lactose, một loại đường có trong sữa. Còn dị ứng với sữa bò là tình trạng hệ miễn dịch trong cơ thể của trẻ “tấn công” một cách bất thường những thành phần protein đã được định lượng một cách chuẩn mực trong thành phần của sữa dành cho trẻ, gây ra phản ứng dị ứng.
Những loại sữa nào có thể gây dị ứng?
Một trong những dị ứng phổ biến nhất của trẻ sơ sinh là dị ứng với sữa bò mà sữa bò là thành phần chiếm nhiều nhất trong công thức của sữa bột. Con bạn có thể dị ứng với sữa bò, sữa công thức được làm từ sữa bò hay thậm chí bé có thể bị dị ứng với sữa mẹ nếu bạn ăn hay uống những sản phẩm từ sữa bò.
Nếu con bạn bị dị ứng với sữa bò thì hầu như bé cũng sẽ dị ứng với sữa dê vì thành phần đạm trong hai loại sữa này tương tự như nhau. Thông thường rất dễ phát hiện ra dị ứng bằng xét nghiệm máu đơn giản hay có thể kiểm tra trực tiếp trên da tại các bệnh viện.
Biến chứng
Trẻ em bị dị ứng với sữa thường có nhiều khả năng xuất hiện các vấn đề về sức khỏe khác, bao gồm:
– Dị ứng với các thực phẩm khác – như trứng, đậu nành, lạc, thậm chí thịt bò.
– Bệnh sốt mùa hè – môt phản ứng thông thường với lông vật nuôi, bọ ve trong bụi, phấn hoa và các chất khác.

Những triệu chứng của dị ứng sữa bột công thức

 
Bác sĩ, tiến sĩ John Moissidis, nhà dị ứng và miễn dịch học, đưa ra 6 dấu hiệu cho thấy bé của bạn có thể bị dị ứng sữa bột công thức. Chúng bao gồm:
1. Dấu hiệu bé bị dị ứng sữa: Tiêu chảy
Tiêu chảy là phổ biến ở trẻ sơ sinh nhưng nếu nó xảy ra thường xuyên (trung bình 2 đến 4 lần một ngày trong vòng hơn một tuần) và/hoặc có máu trong tã thì đó là dấu hiệu trẻ bị dị ứng sữa bột công thức.
2. Dấu hiệu bé bị dị ứng sữa: Nôn mửa
Trẻ sơ sinh thường nôn một ít thực phẩm khi ăn nhưng nếu bé của bạn nôn ngoài giờ ăn thì bạn nên đưa bé đi khám bác sĩ. Triệu chứng trào ngược, thể hiện bởi hiện tượng nôn và khó nuốt, có thể là biểu hiện của những triệu chứng dị ứng.
3. Dấu hiệu bé bị dị ứng sữa: Da nổi mẫn đỏ
Có nhiều nguyên nhân gây nên tình trạng nổi mẫn đỏ trên da trẻ sơ sinh làm da trông giống như bị sưng phòng hay phát ban. Một trong những nguyên nhân có thể là do dị ứng sữa bột công thức nếu tình trạng này kéo dài và đi kèm với một số triệu chứng khác.
4. Bé cáu gắt bất thường:
Trẻ sơ sinh thường quấy khóc nhưng sẽ là bất thường nếu trẻ khóc kéo dài. Khi không có lí do rõ ràng, trẻ khóc thường được cho là do đau bụng. Đôi khi trẻ cực kì quấy khóc là do đau bao tử gây ra bởi dị ứng protein trong sữa bột công thức.
5. Trẻ đánh rắm, xì hơi:
Tất cả trẻ sơ sinh đều thường “xì hơi” tuy nhiên nếu trẻ đánh rắm thường xuyên kèm theo những triệu chứng khác thì đó có thể là dấu hiệu của dị ứng với protein trong sữa.
6. Có vấn đề về hô hấp
Cảm lạnh là thông thường với các bé sơ sinh nhưng khò khè, khó thở, có đờm trong mũi và cổ họng có thể là những biểu hiện của phản ứng với protein trong sữa.
7. Cân nặng giảm hoặc không tăng cân
Hầu hết trẻ sơ sinh sẽ tăng gấp đôi cân nặng khi được 6 tháng tuổi và tăng gấp 3 khi được 12 tháng tuổi. Nhưng khi bé không nhận được đầy đủ chất dinh dưỡng mà bé cần do tiêu chảy và nôn mửa quá nhiều thì tất nhiên bé sẽ rất chậm lớn.
Phản vệ (anaphylaxis)
Dị ứng sữa có thể gây phản vệ, một phản ứng đe dọa đến tính mạng mà có thể làm hẹp đường thở và cản trở hô hấp. Sữa là thức ăn phổ biến nhất đứng hàng thứ ba, sau lạc và hạnh nhân, gây nên phản vệ.
Nếu bạn hoặc con bạn có phản ứng với sữa, hãy gọi bác sĩ, cho dù phản ứng đó nhẹ như thế nào. Các xét nghiệm (test) có thể giúp xác định dị ứng sữa, nhờ đó bạn có thể tránh được các phản ứng trong tương lai hoặc các phản ứng có khả năng tồi tệ hơn.
Phản vệ là một cấp cứu y khoa, cần được điều trị bằng tiêm thuốc adrenaline (epinephrine) và chuyển ngay đến khoa/phòng cấp cứu. Các dấu hiệu và triệu chứng của phản vệ bắt đầu sớm ngay sau khi dùng sữa và có thể bao gồm:
– Co thắt đường thở, bao gồm cả phù nề hầu họng gây khó thở.
– Đỏ bừng mặt
– Ngứa da
– Tình trạng sốc, với triệu chứng tụt huyêt áp

Chẩn đoán dị ứng sữa bột công thức

Nếu bạn cho rằng bé của bạn có thể bị dị ứng với sữa bột công thức bởi quan sát được những triệu chứng trên thì nên đưa bé đến bác sĩ. Thông thường bác sĩ sẽ tham chiếu tiền sử bệnh của gia đình như là một trong những khả năng để phỏng đoán có yếu tố di truyền trên những triệu chứng của bé hay không. Sau đó bác sĩ sẽ lấy mẫu máu và phân,làm các xét nghiệm da để có thể xác định bất kì chẩn đoán nào.
Để chẩn đoán bệnh chính xác cần:
– Xét nghiệm phân. Phân của trẻ bị dị ứng sữa bò thường có lẫn máu, trong khi phân của trẻ bị bất dung nạp Lactose lại có tính axit và chứa thành phần đường không tiêu hóa được.
– Xét nghiệm thử phản ứng dị ứng trên da. Nếu thấy nổi một đốm đỏ và cứng ở chỗ tiêm thì có phản ứng. Tuy nhiên, test này chưa phải là đặc hiệu vì nhiều trẻ nhỏ bị dị ứng với sữa bò vẫn cho kết quả âm tính, trong khi nhiều em lớn hơn không bị dị ứng lại cho kết quả dương tính.
Bác sĩ cũng sẽ yêu cầu ngưng cung cấp sữa bột công thức trong khẩu phần ăn của bé trong một tuần sau đó cho bé ăn lại để xem có bất kì tác động tiêu cực nào không. Điều quan trọng là phải biết chắc rằng liệu bé có bị dị ứng với protein trong sữa hay không, nếu có bạn phải đảm bảo loại sữa và các sản phẩm từ sữa ra khỏi chế độ dinh dưỡng của bé.

Ðiều trị bệnh dị ứng sữa bò, sữa công thức ở trẻ em

Nguyên tắc điều trị dị ứng sữa bò chủ yếu là tránh tác nhân gây dị ứng và thay đổi lối sống, việc dùng thuốc cần phải có chỉ định và hướng dẫn của bác sĩ. Vấn đề chăm sóc và phòng bệnh cho trẻ là vô cùng cần thiết.
Tránh tác nhân gây dị ứng và thay đổi lối sống:
– Ngưng sử dụng sữa bò/ sữa công thức cho trẻ. Nếu con bạn bị dị ứng thuộc kiểu phản ứng dị ứng nhanh, cần chuyển sang sử dụng sữa đậu nành vì trong đó cũng khá đầy đủ những thành phần dinh dưỡng cần thiết cho trẻ.
– Nếu đã chuyển sang sử dụng sữa đậu nành nhưng triệu chứng vẫn không hết thì có thể con bạn đồng thời cũng bị dị ứng với thành phần protein có trong sữa đậu nành. Ở thể phản ứng nhanh, chỉ có 8%-15% trẻ nhỏ bị dị ứng với protein của sữa đậu nành, nhưng ở thể phản ứng chậm lại chiếm tỷ lệ khá cao là khoảng 50%.
Lúc này, bạn phải chuyển sang sử dụng những loại thực phẩm có thành phần protein ít gây ra phản ứng dị ứng. Những loại protein này đã được xử lý đặc biệt để hạn chế tối đa việc gây dị ứng, tuy nhiên giá thành của chúng thường đắt gấp ba lần so với sữa bò. Có thể sử dụng một số sản phẩm sau: sữa gạo (rice milk), sữa hạnh nhân, những sản phẩm ghi ngoài nhãn là Non-dairy hay Pareve (sản phẩm không chứa sữa như: kem, chocolate, pho mát, sữa chua)…
– Thời gian sử dụng sản phẩm ít gây kích ứng dị ứng ít nhất phải là 2 tháng, cũng có khi phải kéo dài đến 12 tháng. Sau thời gian này, cần cho trẻ dùng lại sữa bò để xem trẻ có dung nạp được hay chưa? Nếu vẫn còn dị ứng thì lại dùng tiếp sản phẩm thay thế và cứ mỗi 3-6 tháng lại cho trẻ dùng lại sữa bò để kiểm tra vấn đề dung nạp.
– Có thể chuyển sang cho trẻ bú mẹ nếu trẻ còn nhỏ và mẹ còn sữa, tuy nhiên chế độ ăn của mẹ phải được thiết lập bởi một bác sĩ chuyên về dinh dưỡng để có thể đảm bảo đầy đủ các thành phần dinh dưỡng cần thiết. Cần lưu ý rằng các protein có trong sữa bò có thể đi qua sữa mẹ, vì vậy cần phải loại bỏ hết những thực phẩm có chứa sữa trong chế độ ăn của người mẹ.
Sử dụng thuốc:
Các loại thuốc sử dụng khi có dị ứng cần phải theo chỉ định của bác sĩ. Các thuốc thường được dùng trong điều trị là: Cromolyn, Antihistamin, Ketotifen, Corticosteroid và các thuốc ức chế tổng hợp Prostaglandin. Epinephrine được sử dụng trong trường hợp bị phản ứng phản vệ cấp tính.

Phòng ngừa dị ứng sữa bò ở trẻ

Không có một cách chắc chắn nào để dự phòng dị ứng sữa, nhưng bạn có thể dự phòng các phản ứng bằng việc tránh các thực phẩm gây phản ứng. Nếu bạn hoặc con bạn bị dị ứng sữa, hãy tránh sữa và các sản phẩm từ sữa.
Luôn luôn phải kiểm tra thành phần ghi trên nhãn sản phẩm trước khi sử dụng. Ngay cả với những sản phẩm đã dùng quen vẫn phải đọc lại vì nhà sản xuất có thể thay đổi thành phần của sản phẩm.
Đọc nhãn sản phẩm cẩn thận. Hãy tìm kiếm casein, một dẫn xuất của sữa, mà nó có thể được tìm thấy trong một số nơi không ngờ tới, như cá ngừ đóng hộp hoặc các sản phẩm không làm từ bơ sữa. Hỏi về thành phần khi đặt món ở nhà hàng.
Cần báo cho những người chăm sóc con bạn như người trông trẻ, cô giáo, ông bà… về tình trạng dị ứng của trẻ để họ tránh cho trẻ sử dụng sữa hay những sản phẩm có chứa sữa.
Nếu cần, có thể dán một miếng giấy nhỏ lên những thực phẩm có chứa sữa.
Phải ghi rõ tiền sử dị ứng của con bạn trong những hồ sơ liên quan.
Chuẩn bị sẵn một số thuốc chống dị ứng tại nhà để dùng khi cần thiết. Ở một số nước đã có loại Epinephrine được định liều sẵn trong một ống tiêm nhỏ nhằm có thể sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.
Nếu con bạn bị phản ứng phản vệ cấp cần phải nhanh chóng đưa trẻ đi bệnh viện ngay.

Nguồn gốc của các sản phẩm từ sữa

– Các nguồn gốc rõ rang của các protein trong sữa gây dị ứng được tìm thấy trong các sản phẩm từ sữa, bao gồm:
+ Sữa nguyên chất, sữa ít béo, sữa tách kem (sữa gầy), sữa bơ
+ Bơ
+ Sữa chua
+ Kem, kem ly (gelato)
+ Pho-mát và các sản phẩm có pho-mát
+ Vân vân
– Sữa có thể khó để xác định hơn khi được sử dụng trong một sản phẩm chế biến sẵn, bao gồm đồ nướng lò, thịt chế biến sẵn hay ngũ cốc ăn sáng. Các nguồn sữa bị ẩn dấu bao gồm:
+ Whey có trong nước sữa chua
+ Casein
+ Các thành phần phát âm với tiền tố “lact”, vì dụ lactose, lactat
+ Các loại kẹo, như socola, nuga hay caramen
+ Bột đạm (bột protein).
+ Hương liệu bơ nhân tạo
+ Hương liệu pho-mát nhân tạo
+ Hydrosolate
– Kể cả một sản phẩm được dán nhãn “không có sữa” hay “không có bơ”, nó cũng có thể có các protein sữa gây dị ứng – vì vậy bạn cần phải đọc nhãn hết sức cẩn thận. Khi bạn nghi ngờ, hãy liên hệ với nhà sản xuất để đảm bảo nó không có thành phần từ sữa.
– Khi đi ăn ở ngoài, hãy hỏi xem thức ăn đã được chuẩn bị như thế nào. Liệu có phải miếng thịt nướng của bạn đã được phết bơ lên đó, hay đồ hải sản đã được nhúng trong sữa trước khi nấu không?
– Nếu bạn có nguy cơ bị các phản ứng nghiêm trọng, hãy hỏi ý kiến bác sĩ về việc mang theo và sử dụng epinephrine (adrenaline) cấp cứu. Nếu bạn đã từng có các phản ứng nặng, hãy đeo một chiếc vòng tay hoặc vòng cổ để cho mọi người biết bạn bị dị ứng thực phẩm.

Sữa thay thế cho trẻ sơ sinh bị dị ứng sữa bò.

 
Một vài nghiên cứu chỉ ra rằng cho bú sữa mẹ trong 4 đến 6 tháng đầu của bé thay vì sử dụng sữa bò công thức theo tiêu chuẩn có thể giúp ngăn chặn di ứng sữa. Trẻ em bị dị ứng với sữa, cho trẻ bú sữa mẹ và sử dụng công thức sữa ít gây dị ứng có thể dự phòng được các phản ứng dị ứng.
– Bú sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng tốt nhất cho trẻ. Cho bú sứa mẹ trong ít nhất 4 đến 6 tháng đầu sau sinh nếu có thể, đặc biệt với các trẻ có nguy cơ cao bị dị ứng sữa.
– Các sữa công thức giảm dị ứng được sản xuất bằng cách sử dụng các men (enzyme) để bẻ gẫy (thủy phân) các protein của sữa, như là casein hoặc whey. Quá trình tiếp có thể theo bao gồm đun nóng và lọc. Tùy thuộc vào mức độ xử lý, sản phẩm có thể được phân loại như thủy phân một phần hoặc hoàn toàn. Hoặc chúng cũng có thể được gọi là sữa công thức cơ bản.
Một vài sữa công thức giảm dị ứng không được làm từ sữa, nhưng thay vào đó nó sẽ có các axít-amin. Bên cạnh các sản phẩm được thủy phân hoàn toàn, các sữa công thức dựa trên các axít-amin ít có khả năng gây các phản ứng di ứng hơn.
– Sữa công thức từ đậu nành dựa trên protein của đậu nành thay vì sữa. Sữa công thức từ đậu nành được tăng cường để có dinh dưỡng đầy đủ – nhưng, thật không may, một vài trẻ em bị dị ứng với sữa cũng có thể bị dị ứng với đậu nành.
Nếu bạn đang cho con bú và con bạn bị dị ứng sữa, các protein của sữa bò đi qua sữa mẹ có thể gây phản ứng dị ứng. Khi đó bạn cần phải loại bỏ các sản phẩm có sữa ra khỏi khẩu phần của bạn. Nói chuyện với bác sĩ nếu bạn biết hoặc nghi ngờ con bạn bị dị ứng sữa và có các dấu hiệu và triệu chứng của dị ứng sau khi được bú sữa mẹ.
Nếu bạn hoặc con bạn đang trong chế độ ăn không có sữa, bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng có thể giúp bạn xây dựng một bữa ăn cân bằng về dinh dưỡng. Bạn hoặc con bạn cần phải dùng thực phẩm bổ sung để thay thế canxi hay các chất dinh dưỡng có trong sữa, như vitamin D và B2.
 Một tin vui cho các bé bị dị ứng sữa là sieuthisua365 đang cung cấp dòng sản phẩm sữa dành các bé bị dị ứng sữa bò đó là:

Modilac Expert HA : Sản phẩm đặc trị chống dị ứng protein sữa bò Modilac Expert HA là sữa công thức dinh dưỡng đặc trị dành riêng cho trẻ được sinh ra trong gia đình có tiền sử dị ứng protein sữa bò hoặc trẻ dị ứng sữa bò mức độ nhẹ. Sản phẩm được nhập khẩu nguyên hộp từ Cộng Hòa Pháp.
 Modilac Expert Riz 1 900 Gr : là sữa y tế đặc trị dành riêng cho trẻ em bị dị ứng protein sữa bò thể nặng . Sữa dành cho trẻ từ sơ sinh đến 6 tháng tuổi mà có thể không cần bổ sung thêm thực phẩm nào khác. Sản phẩm được nhập khẩu nguyên hộp từ Cộng hòa Pháp . Sữa chứa 100% Protein được thủy phân từ gạo, không chứa đường lactose, bổ sung thêm axit béo dễ hấp thu, đảm bảo cung cấp đủ năng lượng và dưỡng chất giúp bé phát triển thể chất và trí não. Sản phẩm được nhập khẩu nguyên hộp từ Cộng Hòa Pháp.
Modilac Expert Riz 2 : là sữa y tế đặc trị dành riêng cho trẻ em bị dị ứng protein sữa bò thể nặng. Sữa này dùng cho trẻ từ 06 - 12 tháng tuổi. Sản phẩm có 100% Protein được thủy phân từ gạo , không chứa lactose, được bổ sung thêm các axit béo , tinh bột bắp, không trộn hương liệu ,giúp trẻ phát triển về thể chất và trí não. Sản phẩm được nhập khẩu nguyên hộp từ Cộng Hòa Pháp.

Để được tư vấn và biết thêm các thông tin dinh dưỡng cho con trẻ liên quan đến sữa dành cho bé biếng ăn, bé bị tiêu chảy, bé bị táo bón, bé sinh non nhẹ cân…hãy gọi theo số 083.868.3388